1966 yılında oynanmaya başlandı ve ilk şampiyonluğu Altınordu kazandı. Son şampiyon ise Efes Pilsen'i finalde yenen Fenerbahçe Ülker olmuştur. Ligin diğer önemli takımlarından biri, her zaman belli bir seyirci kitlesine sahip "Üç Büyükler"'i saymazsak belli bir ekolü olan ve birçok önemli oyuncu yetiştiren İTÜ'dür. Türkiye Basketbol Ligi, kurulduğundan beri genel olarak özel şirketlerin iştirakleri sonucu oluşturulan takımların dominant olduğu bir lig olmuştur. Eczacıbaşı ile başlayan bu şirketler arası rekabet Efes Pilsen Spor Kulübü'nün 1976 yılında Kadıköyspor'u almasıyla iyice kızışmıştır. Türk basketbolunun şu anki kalitesine gelmesinde en büyük pay bu iki kulübün olmuştur. 1993 yılında kurulan ve ligin en çok yatırım yapan takımlarından Ülkerspor da son dönemlerin en iddialı takımlarındandır. Bu takımların yanında Tofaş SAS'da bir çok kaliteli basketbolcunun altyapıdan yetişmesi için ya da Avrupa basketbolundan önemli kişilerini Türkiye Basketbol Ligi'nde oynatmak için çok ciddi paralar harcamıştır. Ancak bu kulüplerin bütçeleri özel şirketler tarafından finanse edilmesi dolayısıyla, her an kulüplerin kapanma riskine sahiptirler. Eczacıbaşı ve Tofaş SAS'ın ligden ayrılması sonucu Türk basketbolu bir sallanma süreci yaşamışsa da tekrar toparlanmıştır. Ülkerspor 2006 yazında aldığı karar neticesinde Fenerbahçe ile birleşti ve bazı önemli oyuncuları da bu takıma geçti. TBL'deki bu büyük takımların yanına belli dönemler içinde Paşabahçe, Çukurova, Pınar Karşıyaka, Darüşşafaka ve Türk Telekom gibi takımlar iddialı kadrolar kurarak katılmış ancak bu yatırımları sürekli olmamıştır.
2005/2006 sezonunda takım sayısı 14 takımdan 16 takıma çıkarıldı. Yeni statü ile önceki senelerde oynanan play out (düşen takımların belirlenmesi için oynanan ekstra maçlar) kalktı.
Beko, TBL'ye sponsor oldu ve 4 yıl boyunca TBL, Beko Basketbol Ligi olarak anılacak